Za nami konsultacje społeczne dotyczące wyglądu przyszłorocznego Budżetu Obywatelskiego. Mogły w nich wziąć udział jedynie organizacje pozarządowe działające na terenie gminy Choroszcz. Jeżeli zwykła osoba chciałaby skutecznie zgłosić uwagi mogła to zrobić na dwa sposoby. Pierwszy sposób to zgłosić się do jednego z 15. Radnych (najlepiej ze swojego okręgu), przekazać mu uwagi i liczyć na to, że podczas Komisji lub Sesji uda się takiemu Radnemu wnieść uwagi do uchwały. Po drugie znaleźć organizację pozarządową, która by złożyła uwagi, które jej się przedstawiło.
By ułatwić mieszkańcom Choroszczy możliwość zgłoszenia uwag do Uchwały o Budżecie Obywatelskim 2023 skorzystaliśmy z uprzejmości Stowarzyszenia Lambada Choroszcz, która poza swoimi uwagami zgłosiła też te zebrane przez nasz portal. Ponadto konsultowaliśmy tę uchwałę z osobami, które tworzą takie budżety w innych miastach. Do propozycji zmian dodaliśmy komentarze, w których jest podane uzasadnienie naniesienia zmian.
Które z uwag zostaną wzięte pod uwagę zdecydują Radni podczas Sesji Rady Miejskiej w dniu 9 czerwca 2022 roku. Poniżej prezentujemy uwagi do uchwały, które zostały złożone w konsultacjach społecznych dzięki uprzejmości Stowarzyszenia Lambada.
Opinie/uwagi/propozycje zmian zapisów:…
1. Zapis Roz. 1, § 1. „Budżet Obywatelski jest to wydzielona kwota w ramach wydatków określonych w budżecie Gminy Choroszcz na 2023 r., przeznaczona na realizację projektów inwestycyjnych zgłoszonych i wybranych do realizacji w trybie określonym niniejszymi Zasadami”
zmienić na
„Budżet Obywatelski jest to wydzielona kwota w ramach wydatków określonych w budżecie Gminy Choroszcz na 2023 r., przeznaczona na realizację projektów należących do zadań własnych gminy albo powiatu, które są możliwe do realizacji w trakcie jednego roku budżetowego zgłoszonych i wybranych do realizacji w trybie określonym niniejszymi Zasadami”.
Komentarz:
Taka zmiana pozwoli na realizację wszystkich projektów, jakie potrzebują mieszkańcy naszej gminy. Pozwoli to na realizację projektów tzw. miękkich. Takie rozwiązania działają w wielu miastach, które stosują budżet obywatelski. Wśród nich mogą się znaleźć wydarzenia kulturalne, sportowe, społeczne oraz akcje wsparcia dla różnych grup np. psychologicznej opieki dzieci, edukacji dorosłych lub seniorów oraz wiele innych. Zmiana w tym punkcie niesie za sobą konieczność innych punktów gdzie używa się sformułowania projekt inwestycyjny.
2. Zapis Roz. 1 § 3. 1. „Przewiduje się, że kwota wydatków wydzielona w budżecie Gminy Choroszcz na 2023 r., przeznaczona na realizację projektów inwestycyjnych w ramach Budżetu Obywatelskiego, będzie wynosiła 200 000,00 zł.”
zmienić na
„Przewiduje się, że kwota wydatków wydzielona w budżecie Gminy Choroszcz na 2023 r., przeznaczona na realizację projektów inwestycyjnych w ramach Budżetu Obywatelskiego, będzie wynosiła 0,5% budżetu gminy.”
Komentarz:
Zapis mówiący o części procentowej pozwoli na realizację większej liczby projektów w przypadku gdy budżet ogólny gminy rośnie. Mieszkańcy wówczas mają możliwość współdecydowania o budżecie mając poczucie że gdy wzrasta dochód gminy, to także wzrastają możliwości realizacji ich projektów. Takie rozwiązania działają w wielu miastach, które stosują budżet obywatelski. Zdajemy sobie sprawę, że w tym roku budżet jest zaplanowany i mogą być problemy z zabezpieczeniem takiej kwoty. Jednakże warto to zrobić jeżeli nie przy tej edycji to przy kolejnej.
3. Zawrzeć zapis, który nie pozwalałby na zgłaszanie projektów, które są zapisane w zwykłym budżecie gminy. Idea budżetu obywatelskiego mówi o tym, żeby to obywatele zgłaszali co im jest potrzebne. Jeżeli zgłoszony zostanie projekt, który jest zapisany do realizacji w zwykłym budżecie (tzn. i tak by został zrealizowany) i wygra, to spowoduje to, że jakiś projekt zgłoszony z potrzeby mieszkańców nie będzie mógł być zrealizowany.
4. Zapis Roz. § 5. 1. „Projekty inwestycyjne w ramach Budżetu Obywatelskiego mogą zgłaszać osoby stale zamieszkałe w mieście Choroszcz.”
zmienić na
„Projekty inwestycyjne w ramach Budżetu Obywatelskiego mogą zgłaszać osoby stale zamieszkałe w mieście Choroszcz z wyłączeniem Radnych Rady Miejskiej.”
Komentarz:
Radni mają wiele narzędzi do zgłaszania potrzeb mieszkańców. Decydują o budżecie. Swoje pomysły mogą zawrzeć w budżetach gminnych. Z racji swoich kontaktów i relacji z urzędem mają też w pewien sposób uprzywilejowany dostęp do konsultacji z urzędnikami. Często też radni zgłaszają tak naprawdę projekty mające służyć ich okręgowi wyborczemu, co potem będzie wykorzystywane w kampanii wyborczej.
5. Zawrzeć zapis, który jasno i wyraźnie mówiłby o pomocy merytorycznej dla osób składających projekt. Takie konsultacje odbywałyby się w czasie składania projektów. Wyznaczona osoba na etapie przygotowywania wniosków konsultowała by je, tak by każdy złożony wniosek był zgodny z regulaminem oraz wolny od błędów formalnych.
6. Należy zmienić sposób przeprowadzania konsultacji zgłoszonych do Budżetu Obywatelskiego projektów. Obecny system opisany w rozdziale 3 (gdzie mieszkańcy czasami nawet nie wiedzą na jaki projekt głosują, podpisują tylko kartkę, którą ktoś mieszkańcowi „podrzuci”) należałoby zmienić na sposób głosowania zbliżony do głosowań wyborczych czy referendalnych, lub przy wykorzystaniu możliwości „elektronicznych” jakie daje nam w dzisiejszych czasach technologia. Wtedy głosy byłyby „realne”.
7. Należy zawrzeć zapis, który gwarantował by każdej osobie zgłaszającej projekt równy dostęp do działań promocyjnych za pomocą publicznych mediów i instytucji tzn. artykuły w Gazecie w Choroszczy czy na innych stronach. Poza tym projekty, które nie dotyczą wsparcia jednostek budżetowych powinny mieć zagwarantowane środki np. 500 zł na działania promocyjne.
Komentarz:
W tej chwili istnieje wielka dysproporcja w możliwościach promocyjnych. Np. projekt, który dotyczy działania w jednostce gminy np. Centrum Kultury i Sportu ma możliwość lepszej promocji niż zwykłego obywatela. Odpowiadają za nią specjaliści, mający do dyspozycji strony, fanpage, ludzi, przestrzenie i publiczny budżet.
Budżet Obywatelski to wydzielona z budżetu gminy część środków, o przeznaczeniu której decydują mieszkańcy. Mogą oni zgłaszać swoje pomysły. Spośród zgłoszonych projektów wybierane są te, które mają największą liczbę zwolenników. W ramach Budżetu Obywatelskiego w Choroszczy remontowano pomieszczenia w Centrum Kultury, doposażano strażaków, rewitalizowano teren przy kominowym bajorze, rozbudowywano Stadion Miejski czy sadzono drzewa. W Uchwale dotyczącej Budżetu Obywatelskiego 2023 zaplanowano wysokość środków, które będą mogły być wykorzystane na projekty zgłaszane przez obywateli. Jest to kwota 200 000 zł. Zachęcamy do udziału w tej formie decydowania o naszej gminie.