„W środę 1 marca br. obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Jest to polskie święto państwowe, ustanowione w 2011 roku, upamiętniające żołnierzy antykomunistycznego podziemia, walczących po zakończeniu II wojny światowej o suwerenną i niepodległą Polskę.
Siedemdziesiąt dwa lata temu, 1 marca 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Ich ciała komuniści zakopali w nieznanym miejscu.
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” ma być wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji niepodległościowych, za krew przelaną w obronie ojczyzny” – napisał w lutym 2010 r. prezydent Lech Kaczyński, który podjął inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia tego święta. Ta idea, podtrzymana przez kolejnego prezydenta Bronisława Komorowskiego, została zrealizowana ustawą z 3 lutego 2011 r.
Jednym z „żołnierzy wyklętych” był Aleksander Rybnik „Dziki”, żołnierz Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, komendant Obwodu Białystok-Powiat, któremu podlegały placówki w Choroszczy, Starosielcach i Barszczewie. 19 kwietnia 1946 roku został aresztowany i był sądzony w pokazowym procesie, który odbywał się w sali białostockiego kina „Ton” w dniach 18-20 lipca 1946 r. Rybnika i jego sześciu podwładnych skazano na karę śmierci a wyrok wykonano 11 września 1946 r. Symboliczny grób ppłk. Aleksandra Rybnika znajduje się na starym cmentarzu w Starosielcach a pamiątkowa tablica jest umieszczona na budynku kina „Ton”.
Natomiast w choroszczańskim kościele od 1994 roku umieszczona jest tablica wykonana z czarnego marmuru, poświęcona siedmiu żołnierzom Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, poległym i zamordowanym w latach 1945-1947. Są to: Marian Szafrański, Stanisław Raczkowski, Wacław Racin, Karol Borkowski, Karol Konopko, Edward Chaniewski, Stanisław Łotowski.
1 marca br. gminne obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Niezłomnych” odbędą się na cmentarzu w Izbiszczach. Początek uroczystości o godz. 18.00. Na tej nekropolii znajdują się między innymi groby bohaterskich żołnierzy niezłomnych z tych terenów: Czesława Sucharskiego, Józefa Świrniaka, Kazimierza Kłoskowskiego, Szczepana Trypuza, Józefa Sokoła i Antoniego Bołtruczyka. Organizatorami tych uroczystości są: Burmistrz Choroszczy, Stowarzyszenie Pamięć i Tożsamość Skała oraz Miejsko-Gminne Centrum Kultury i Sportu w Choroszczy. W dniu 1 marca br. oddajmy hołd Żołnierzom Wyklętym – Żołnierzom Niezłomnym, pomódlmy się w ich intencji, zapalmy znicze na ich grobach.
Fot. Archiwum TPCh, MGCKiS w Choroszczy, internet.”
źródło tekst i foto: Towarzystwo Przyjaciół Choroszczy (tpchoroszczy.pl)